Page 17 - TULP E-Newsletter Vol.10
P. 17
จดหมายข่าวสารอิเล็กทรอนิกส์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์ลำาปาง
17
TULP Knowledge sharing
ำ
เมืองลัาปีางกับการคุงอยู่ข้อง “คุวิามจริงแท้”
้
้
ลำปางจุึงมโอิกาสในิการพัฒนิาการท่อิงเท�ยวิขอิงตนิเอิงจุากทรัพยากร
ู
่
็
หากการส่งเสริมการทอิงเท�ยวิดืำเนินิเข้าไปส่ท�ประสบัผู้ลสำเรจุ ขอิงเมอิง ศักยภาพขอิงชุ่มช่นิอินิเปนิตนิทนิท�สำค่ญ่ในิการขบัเค่ลอินิการทอิง
้
้
ิ
ื
่
�
ื
ุ
็
้
ั
ั
้
ั
ิ
การทอิงเท�ยวิขอิงเมอิงตามแนิวิค่ดืขอิง Richard W. Butler นิักภมิศาสตร ์ เท�ยวิในิยุค่ท�ไดื้ “เข้าท�เข้าทาง” มากข�นิ เค่ารพวิัฒนิธรรมถึ�นิ เค่ารพชุ่มช่นิท
้
่
ื
ู
ิ
้
้
ึ
้
ิ
ั
้
ั
ไดื้เสนิอิวิ่าแหล่งทอิงเท�ยวิจุะมการเปล�ยนิแปลงไปดื�งส�งม้ช่วิิต โดืยเร�มต�งแต ่ �อิงถึนิ ไมจุำเปนิตอิงประดืิษฐ์ สร้างให้การทอิงเท�ยวิเปล�ยนิไปรบัใช่ ้
ิ
่
้
้
้
็
�
่
่
้
้
ั
้
ิ
ิ
ช่วิงขอิงการค่นิพบั ช่วิงขอิงผู้้ค่นิทอิงถึนิเข้ามาม้สวินิรวิม ช่วิงพัฒนิา ช่วิง การทอิงเท้�ยวิแบับัเดืิมท้ทั�งทำลายและไม่ไดืรบัประโยช่นิ์ในิทอิงถึินิ
่
ู
่
่
่
่
่
้
�
้
�
ั
่
�
้
้
ขยายตวิและก็จุะซับัเซัาลงไปเปนิวิัฎจุักร ประเดื็นิสำค่ญ่ค่อิ “ผู้เลนิ” ในิ
ื
่
ั
็
้
ั
ู
่
่
่
ั
ั
ุ
้
้
้
้
ช่วิงแรกขอิงการพฒนิาแหลงทอิงเทยวิช่มช่นิจุะเขามาเปนิผู้เลนิท�สำค่ญ่
่
�
็
ู
้
้
้
ม้บัทบัาทหนิ้าท�ในิการพัฒนิาโดืยใช่ศักยภาพและตนิทนิขอิงชุ่มช่นิท�งทนิ ทางออกข้องเมืองลัาปีางจากก๋วิยเตี๋ยวิลัูกทุ่ง
ั
ุ
ุ
ำ
้
ั
ิ
ิ
้
ั
ทางเศรษฐกจุ สังค่ม วิัฒนิธรรมรวิมท�งแรงขบัท�ใหอิงค่์กรทอิงถึ�นิ หนิวิยงานิ ปจุจุุบันิหากเดืนิทางในิหลายเมอิงจุะพบัร้านิ “กวิยเต�ยวิลูกทง ลำปาง”
้
่
ั
๋
ิ
ั
ื
ุ
่
้
้
ั
ั
ขอิงรัฐท�เข้ามารวิมพัฒนิา แตถึ้าแหล่งทอิงเท�ยวินินิประสบัผู้ลสำเรจุขยายตวิ เปดืจุำหนิ่ายอิย่างหนิาตาโดืยผู้ประกอิบัการร่นิใหม่ทำให้เกดืค่ำถึามวิ่าทำไม
่
่
็
่
้
�
ู
ิ
้
ิ
ุ
้
ู
่
่
�
อิอิกไป ม้นิักทอิงเท�ยวิจุำนิวินิมากขนิ สมำเสมอิขึนิมรายไดื้เข้าสแหล่งทอิงเท�ยวิ กวิยเต�ยวิลูกทง ลำปางจุึงสามารถึเปดืจุำหนิ่ายในิต่างจุังหวิดืท�งเช่ยงใหม่
ึ
้
้
�
่
�
ั
ิ
้
ุ
่
๋
ั
้
�
้
มากขนิ ผู้เลนิจุเปล้�ยนิเปนิ “ค่นินิอิก” ท�เข้ามาลงทนิและไดืรบัผู้ลประโยช่นิ ์ กรุงเทพฯ ไดื้เหมอินิกบักวิยเต้�ยวิสุโขทัย กวิยเต้�ยวิ ช่ลบัร้ ฯลฯ
็
ุ
ึ
ั
่
ู้
้
๋
ุ
ั
๋
ื
จุากแหล่งทอิงเท�ยวิ
้
่
๋
ุ
็
กวิยเต�ยวิลูกทงลำปางเปนิกวิยเต�ยวิใหมท�เกดืขนิในิช่วิงขอิงการพัฒนิา
่
๋
ิ
ึ
้
่
้
้
่
�
ั
ื
้
้
่
้
ลำปางเปนิเมอิงหนิ�งท�กระแสการทอิงเท�ยวิดืจุะช่้ากวิ่าเมอิงท�ไดืรบั เมอิงในิยค่ท้�เร่งสร้างเมอิงให้เปนิศนิย์กลางขอิงภาค่เหนิอิ ม้การพัฒนิาถึนินิ
็
ึ
้
ู
ื
ื
ื
็
ู
ื
ุ
้
่
้
่
้
การส่งเสริมการทอิงเท�ยวิอิย่างเช่ยงใหม่ จุนิทำให้การทอิงเท�ยวิในิลำปาง เสนิทางสายหลักเพ�อิเช่อิมการเดืินิทางจุากภาค่กลางสเช่ยงใหม่แทนิเส้นิ
้
่
�
ื
ู
ื
้
่
ไม่ไดื้เตบัโตจุนิก้าวิเข้าส่ยค่ขยายตวิรงเรอิงดื�งเช่ยงใหม่ อิาจุทำใหม้ปญ่หาท ้ � ทางเดืิมท้ตดืผู้่านิเถึนิ ลำพนิ เช่้ยงใหม่ การพัฒนิาช่่วิงนิดืดืแรงงานิจุากนิอิก
ิ
ุ
ั
้
ู
ื
้
ั
ุ
ั
�
ู
ู
้�
ิ
ั
้
้
ื
ทำให้หลายหนิ่วิยงานิพยายามโหมขับัเค่ล�อินิการท่อิงเท�ยวิดืวิยอิำนิาจุต่าง เมอิงเข้าสเมอิงลำปาง ทำใหกวิยเต�ยวิเดืิมทอิยในิมอิขอิงค่นิจุ้นิในิตลาดืถึูก
่
้
๋
�
่
ู
ื
ื
้
ู
้
ื
ุ
้
�
ช่ดืท�หลากหลายเพอิเพ�มจุำนิวินินิักทอิงเท�ยวิภายใต้แนิวิค่ดืทวิ่า “ลำปางม ้ นิำอิอิกไปขยายส่ชุ่มช่นิโดืยรอิบัดื้วิยค่นิถึ�นิ ทำให้มการปรับัท�งเทค่นิค่ วิธ ้
้
�
่
้
ิ
ื
ิ
ิ
ั
้
ิ
ู
ิ
ั
ตนิทนิและศักยภาพท้ดื้สำหรบัการทอิงเท้�ยวิ” การและเค่ร�อิงปรงจุากค่นิจุนิสค่นิถึ�นิ เค่ร�อิงปรงหลายอิย่างในิก๋วิยเตยวิ
�
่
้
ุ
้
�
ุ
ื
่
ู
ุ
้
ิ
ื
้
ื
้
ิ
�
้
�
ู
ื
จุนิถึกนิำอิอิกและแทนิทดืวิยเค่รอิงปรงในิทอิงถึนิ วิฒนิธรรม “การกนิเนิอิ
ิ
้
�
ุ
�
ั
่
้
้
ื
ื
�
่
ู
ั
�
้
้
้
้
ภายใต้การทอิงเท�ยวิขอิงลำปางท�เค่ลอินิจุากช่วิงพัฒนิาแหล่งทอิงเท�ยวิ แบับัเขยงเนิอิ” ถึูกปรบัเข้ามาส่ช่ามก๋วิยเต�ยวิ หลายเขยงเนิอิลำปางจุึง
่
ื
�
ุ
่
้
้
้
้
่
ช่วิงการท่อิงเท�ยวิขยายตวิช่้านิ�นิ ขอิดืขอิงลำปางประการหนิ�งกค่อิการท�แหล่ง ขายกวิยเตยวิดืวิยในิช่วิงแรก กวิยเตยวิลกทงใช่เสนิก๋วิยเตยวิเสนิใหญ่ทม ้
�
้
�
้
้
่
้
ึ
�
๋
้
ื
่
๋
ั
�
ั
ู
้
้
้
็
้
�
ิ
้
ั
่
ั
่
้
ุ
ั
้
�
ั
้
ั
ั
ทอิงเทยวิยงไมขยายตัวิ ทำใหวิฒนิธรรม ประเพณขอิงลำปางยงค่งรบัใช่ช่มช่นิ โรงงานิในิจุังหวิดืรวิมกบั “พริกส้ม” และม้ผู้ักทอิงถึนิตามฤดืูกาลท�ให้ในิ
่
้
่
ู
ุ
ั
็
้
ื
้
้
้
๋
และม้ค่วิามจุริงแท้ (Authenticity) และท�สำค่ญ่สดืกค่อิ “ผูู้เลนิ” ปริมาณผู้ักท�มากไม่จุำกัดื กวิยเต�ยวิท�ไม่ไดื้อิยในิมือิขอิงค่นิจุ้นิแบับันิ้จุึงนิิยาม
�
้
่
่
ื
้
็
การทอิงเทยวิขอิงลำปางยังค่งเป็นิชุ่มช่นิ ในิขณะท�แหล่งท่อิงเท�ยวิอิ�นิผูู้เล่นิไดื้ “ค่วิามไม่เปนิจุ้นิ” วิ่า “กวิยเต้�ยวิลูกทุ่ง”
�
้
้
้
๋
์
กลายเปนิ”ค่นินิอิก” ท้�เข้ามาแสวิงหาประโยช่นิจุากการทอิงเท้�ยวิ
็
่
ื
กวิยเต�ยวิลูกทงในิลำปางจุึงเปนิการกนิกวิยเต�ยวิแบับัค่นิเมอิงลำปาง
ุ
่
๋
็
๋
ิ
้
้
ั
้
ชุ่มช่นิยังเปนิเจุ้าขอิงวิัฒนิธรรม ผู้ประกอิบัการท�เก�ยวิโยงกบัการทอิงเท�ยวิ ท�กระจุายไปอิย่างมากท�ม้ช่อิเสยงก็หลากหลายร้านิ ในิช่วิงไม่กปีมานิ้�การ
ู
้
็
่
้
�
้
้
ื
�
้
้
่
้
ิ
ิ
้
้
�
ื
่
ุ
ื
็
ู
�
้
ื
่
ู
้
้
ิ
ในิเมอิงลำปางยังค่งเปนิ ค่นิทอิงถึนิหรอิผู้ประกอิบัการรายยอิยท้มรายไดืจุาก กนิก๋วิยเต�ยวิลูกทงแบับัลำปางก็ขยายอิอิกส่จุังหวิัดือิ�นิ ส�งท�สำค่ัญ่ขอิง
้
การทอิงเท�ยวิโดืยตรง เช่่นิ เจุ้าขอิงท�พัก ร้านิอิาหาร รถึม้า หรือิบัรษัทนิำเท�ยวิ กวิยเต�ยวิลูกทงลำปางค่ือิ การสร้างอิัตลักษณค่วิามเป็นิตวิตนิ ปรับัปนิ
้
์
่
้
๋
ิ
้
้
ุ
่
ั
้
�
้
โดืยค่นิทอิงถึนิเปนิวิัฒนิธรรมทจุริงแทจุนิสามารถึเปนิตวิแทนิขอิงพนิท ้ �
�
ิ
ั
ื
้
�
็
็
�
็
่
เปนิจุิตวิิญ่ญ่านิขอิงพืนิท้� โดืดืเดืนิ แตกต่างอิย่างม้อิัตลักษณ์ โดืยค่นิลำปาง
�
ทิศทางข้องการท่องเทียวิสมัยใหม่ ท้�เปนิเจุ้าขอิงวิัฒนิธรรม
็
ั
ุ
�
ึ
้
ิ
ื
�
่
เมอิการทอิงเทยวิขยายตวิถึงทสดืทศทางขอิงการทอิงเทยวิสามารถึท ้ �
้
้
�
�
่
จุะค่าดืการณ์ในิอินิาค่ตไดืวิ่า การทอิงเท�ยวิจุะก้าวิเข้าสระบับัขอิงบัทบัาท เช่นิเดืยวิกับัทรัพยากรการท่อิงเท�ยวิอิ�นิหากจุะปรับัเข้าส่วิัฒนิธรรม
่
ู
้
้
่
้
่
ื
ู
้
้
ขอิงการสร้างมูลค่่าแบับัใหม่และการบัริการแบับัใหม่โดืยมระบับันิิเวิศขอิง ขอิงการท่อิงเท�ยวิสามารถึท�จุะเกิดืข�นิไดื้แต่ส�งสำค่ัญ่ค่ือิค่วิามจุริงแท้
ิ
ึ
้
้
่
้
้
ั
์
่
การทอิงเท�ยวิท�ไม่ทำลายรากเหง้าขอิงชุ่มช่นิและชุ่มช่นิรวิมรบัประโยช่นิจุาก ค่วิามโดืดืเดื่นิขอิงพ�นิท�จุากตัวิแทนิขอิงพ�นิท�หรือิท�เรยกวิ่าการเป็นิจุิตวิญ่ญ่านิ
้
้
ื
้
ิ
้
ื
้
การท่อิงเท�ยวิในิฐานิะขอิงการเป็นิเจุ้าขอิงวิัฒนิธรรม ค่วิามต้อิงการแหล่ง ขอิงพนิท� การเค่ารพในิวิถึขอิงชุ่มช่นิ และการไดื้ประโยช่นิ์กบัเจุ้าขอิง
้
ิ
ื
�
้
ั
้
้
ทอิงเท�ยวิท�แปลงประดืิษฐ์สร้างวิัฒนิธรรม (invention of tradition) เพ�อิ วิัฒนิธรรมท�เรยกวิ่า “ค่นิในิ” จุะต้อิงไดื้รบัประโยช่นิ์และเป็นิส่วินิสำค่ัญ่ขอิง
ื
่
ั
้
้
ิ
�
้
้
การจุอิงมอิงขอิงนิักทอิงเท�ยวิกจุะเร�มหายไปเนิอิงจุากการทอิงเท�ยวิใหมตอิงการ การพัฒนิาการทอิงเท้�ยวิและแหล่งทอิงเท้�ยวิขอิงลำปาง
่
็
่
้
ื
้
่
่
่
ื
ค่วิามจุริงแท้ (real/authentic) อินิเปนิหัวิใจุขอิงพ�นิท� (spirit of place) แทนิ
ั
้
็
้
่
การทอิงเท�ยวิรูปแบับัใหมต่างแกปญ่หาขอิงการทอิงเท�ยวิแบับัมวิลลงเช่นิ บรรณานุกรม
้
้
ั
่
่
่
ิ
้
�
ุ่
้
่
้
การทอิงเท�ยวิเช่ิงสร้างสรรค่์ (creative tourism) ทมงใช่้ทรัพยากรดื้านิอินิมง ุ่ ปนิวิดื ศร้สุพรรณและค่ณะ (2554) รอิสร้างประเพณ: การเปล�ยนิแปลง
�
�
ื
�
้
ื
้
ิ
ุ
�
้
ั
ตอิบัสนิอิงผู้ัสสะดื้านิอินิท�มากกวิ่าการมอิง โดืยเนินิการใช่้ทรัพยากรทจุบัตอิง ขอิงบัญ่บัั�งไฟในิยค่โลกาภวิัฒนิ์. วิารสารสังค่มลุ่มนิ�ำโขง. 7 (2 พฤษภาค่ม)
�
้
้
ุ
ื
้
้
้
่
ไม่ไดื้ (intangible culture) ทรัพยากรทอิงเท�ยวิท�เปนิวิัฒนิธรรมช่วิิตประจุำวิันิ หนิ้า 27-48.
็
้
์
ั
ุ
ิ
(day-life culture) โดืยผู้่านิประสบัการณ์การทำ (hand=on experience) ภญ่ญ่าพนิธ พจุนิะลาวิัณย์. (2549). ประวิัติศาสตร์แห่งการเดืนิทางและ
ิ
่
ุ
ู
้
และการทอิงเท�ยวิรูปแบับัใหมมงใช่ผู้ัสสะ การรบัรปลายทางท�เปล�ยนิจุากการ ภมิศาสตร์การเมอิงในิรอิบัศตวิรรษ. กรุงเทพฯ: สมมต ิ
ุ
้
ู
้
้
่
้
ื
่
ั
้
ู
่
่
้
้
ื
จุอิงมอิงดืวิยอิำนิาจุแบับันิักทอิงเท�ยวิ (gaze) ส่ผู้ัสสะดื้านิอิ�นิเช่นิ การรับัรส Hobsbawm, E and Ranger, T. (1083) The invention of Tradition.
ื
้
้
่
้
ั
ื
้
�
�
การสัมผู้ัสจุากการทำมอิ หรือิการทอิงเท�ยวิเช่ิงวิัฒนิธรรมอินิ ๆ ทลวินิขบัเนินิ UK: Blackwall.
้
็
่
้
็
้
ใหชุ่มช่นิท�เปนิเจุ้าขอิงวิัฒนิธรรมเปนิ ผูู้้ส่งมอิบัประสบัการณ์การทอิงเท�ยวิแก ่ Greg R. Trends and Challenges in Creative tourism. Netherlands:
้
้
นิักทอิงเท�ยวิลวินิทำให้เกิดืการอิอิกแบับัประสบัการณ์ใหมจุากการทอิงเทยวิ Department of Leisure Studies.
้
�
่
่
่
