Page 12 - TULP E-News Letter Vol.6

11 จดหมายข่่าวอิิเล็็กทรอินิิกส์์ มหาวิทยาล็ัยธรรมศาส์ตร์ ศนิยล็าปาง
ู
์
ำ
TULP Knowledge Sharing

เกษตรกับฝุ่น PM 2.5
่
�

โดย
์
์
ผู้้�ช่่วยศาสตราจารย ดร.ยิ�งลัักษ์ณิ กาญจนฤกษ์์
์
อาจารยปุระจาวิทยาลััยสห์วิทยาการ
ำ
มห์าวิทยาลััยธรรมศาสตร ์

�
ิ
ุ
�
ฝน์ PM 2.5 เปั็น์ปััญหามลัพิษส�งแวดลัอมที่างอากาศแลัะเก่�ยวพัน์กับการื่เปัลั่�ยน์แปัลังสภาพภ่มิอากาศ
ิ
่
�
ุ
่
่
่
�
มาน์าน์กว่าศตวรื่รื่ษแลัะที่ว่ความรื่น์แรื่งขน์เรื่�อย ๆ แม�ว่าปัรื่ะเที่ศไที่ยจะมกฎหมายที่�เก�ยวกับส�งแวดลัอมหลัายฉบับ
่
ไมว่าจะเปั็น์พรื่ะรื่าชบัญญตส่งเสรื่ิมแลัะรื่ักษาคุณ์ภาพส�งแวดลัอมแห่งชาติ พ.ศ. 2535 พรื่ะรื่าชบัญญติโรื่งงาน์ พ.ศ. 2535
ั
ิ
�
่
ั
ิ
่
�
็
เปัน์ต�น์ แตยังไม่สามารื่ถึลัดผ่ลักรื่ะที่บที่่�เกิดข่น์ได� กลัายเปัน์ผ่ลักรื่ะที่บวงกว�างต่อรื่ะบบเศรื่ษฐกิจ สังคมแลัะสิ�งแวดลั�อม
็
�
�
่
่
แลัะเปัน์วารื่ะรื่ะดับชาติที่มการื่ถึกเถึยงแลัะเรื่ยกรื่องให�ปัรื่ะชาชน์ทีุ่กคน์ม่สที่ธิที่�จะได�รื่ับอากาศสะอาด ลัดปััญหามลัพิษ
่
่
ิ
็
่
�
่
่
่
�
่
แลัะผ่ลักรื่ะที่บที่�เกิดขน์ โดยภาคปัรื่ะชาชน์แลัะสมาชิกพรื่รื่คการื่เมองมความพยายามรื่่าง พ.รื่.บ เพ่�อที่ปัรื่ะชาชน์
่
ุ
�
่
ั
่
ั
จะได�รื่ับอากาศสะอาดถึง 5 ฉบับต�งแตปัี พศ. 2563 จน์ถึงปััจจบน์ ที่�งน์�แหลั่งกำเน์ิดฝน์ PM 2.5 ที่น์่าจับตามอง
่
่
่
ั
�
ุ
ม่สามแหลั่งใหญ่ ค่อ ภาคอุตสาหกรื่รื่รื่ม การื่คมน์าคมแลัะภาคการื่เกษตรื่ แต่ด่เหม่อน์ว่าภาคการื่เกษตรื่จะถึ่กจับตามอง
็
่
เปัน์พิเศษจากการื่จัดการื่เศษวัสดุเหลัอใช�ที่างการื่เกษตรื่แลัะการื่เตรื่ยมแปัลังเพาะปัลักใน์แตลัะรื่อบปัี ส่วน์หน์�งอาจ
่
่
่
่
่
่
จะเปัน์เพรื่าะใน์ภาคการื่เกษตรื่ไม่ได�มการื่จัดการื่ควบคุมมลัพิษที่างอากาศจากแหลั่งกำเน์ิดเหมอน์ภาคอุตสาหกรื่รื่ม
็
่
ุ
แลัะคมน์าคม แม�ว่าจะมกฎหมายแลัะมาตรื่ฐาน์เฉพาะใน์การื่ควบคุมคณ์ภาพอากาศ (กรื่มควบคุมมลัพิษ, 2566)
�
่
่
แต่จะเหน์ได�ว่ายังขาดการื่พิจารื่ณ์าใน์ภาพรื่วม เชน์ การื่ควบคุมจำน์วน์โรื่งงาน์ใน์แตลัะพ่น์ที่่� หรื่่อการื่ควบคุมจำน์วน์รื่ถึ
็
็
่
�
่
การื่เกษตรื่แปัลังยอยของไที่ยสวน์มากเปัน์การื่ที่ำการื่เกษตรื่น์ำฝน์ตามฤดกาลั ที่งน์พชเศรื่ษฐกจหลัก ๆ คอ ขาวโพด
�
ั
�
่
่
ิ
ั
่
�
่
่
็
ข�าวแลัะอ�อยที่่�ถึ่กกลั่าวถึงการื่เผ่า (เศษวัสดที่างการื่เกษตรื่ เตรื่่ยมแปัลังปัลั่ก) ที่่�ก่อให�เกิดมลัพิษด�วยเหตุผ่ลัความจำเปัน์
ุ
�
่
�
�
่
่
่
่
่
่
ที่�แตกต่างกัน์ เชน์ ต�น์ทีุ่น์สงจากการื่เลั่�อน์รื่อบปัลักพชเพรื่าะรื่อใหเศษวัสดุที่างการื่ย่อยสลัายดวยการื่ไถึกลับ พน์ที่�เกษตรื่
่
่
่
่
็
่
่
�
ิ
มความสงชน์ ต�น์ที่น์เครื่�องจักรื่สง หรื่อรื่ถึรื่ับจางไถึกลับไม่อยากจะรื่ับงาน์ใน์พน์ที่�ขน์าดเลั็ก เปัน์ต�น์ (ย�งลัักษณ์ ์
่
ั
�
ุ
กาญจน์ฤกษ์ แลัะคณ์ะ, 2566) ใน์การื่ดำเน์น์การื่เพ่�อแก�ปััญหาดังกลั่าวโดยภาครื่ัฐที่่�เหน์ชัดเจน์มากที่่�สุดค่อการื่ปัรื่ะกาศ
็
ิ
่
การื่หามเผ่าใน์ช่วงต�น์ปัีของทีุ่กปัีซ�งเปั็น์มาตรื่การื่ใน์การื่ส�งการื่แลัะควบคุม (command and control) มการื่พัฒน์า
่
�
ั
�
รื่ะบบสารื่สน์เที่ศใน์การื่ตรื่วจจับจุดความรื่�อน์ ซ่�งใช�ได�ผ่ลัใน์บางพ่น์ที่่� ปััญหาจากฝุน์ควน์ยังเปัน์ส่งผ่ลักรื่ะที่บต่อสุขภาพ
�
็
ั
�
แลัะเศรื่ษฐกิจโดยเฉพาะใน์พ่น์ที่่�ภาคเหน์่อที่ั�งจากการื่เกษตรื่ใน์ปัรื่ะเที่ศแลัะจากปัรื่ะเที่ศเพ่�อน์บ�าน์
่
ิ
�
ิ
�
�
ที่�งน์�งาน์วจัยของย�งลัักษณ์์ กาญจน์ฤกษ์ แลัะคณ์ะ (2566) ไดสะที่อน์มุมมองจากพน์ที่�แลัะเสน์อแน์ะเชิงน์โยบาย
่
ั
่
ใน์การื่จัดการื่เศษวัสดุเหลั่อใช�ที่างการื่เกษตรื่ ใน์ 5 ปัรื่ะเด็น์หลััก ๆ เพ่�อส่งเสรื่ิมให�หยุดการื่เผ่าใน์พ่น์ที่่�เกษตรื่ที่่�ปัลั่ก ข�าว
�
อ�อยแลัะข�าวโพด ค่อ
�
การสร้างนโยบายทุางการเงินและการคลังซ่�งสรื่างแรื่งจงใจใหเกษตรื่กรื่ใน์พ�น์ที่�ใหเปัลั่�ยน์พฤติกรื่รื่มจากการื่
่
�
่
่
�
่
เผ่าเศษใน์ที่�โลั่งเปัน์การื่จัดการื่ที่�เปัน์มิตรื่ต่อส�งแวดลัอมมากขน์ เชน์ ค่าตอบแที่น์การื่บรื่ิการื่ของรื่ะบบน์ิเวศ
่
�
ิ
�
็
่
่
็
่
่
่
่
(payment for ecosystem service)รื่ะบบเครื่ดิตสเขยวเปั็น์การื่สะสมเครื่ดิตให�กับเกษตรื่กรื่ที่�ไม่เผ่าพ�น์ที่ � ่
่
่
์
่
�
ที่างการื่เกษตรื่เพ�อน์ำมาส่ผ่ลัปัรื่ะโยชน์อน์ ๆ ที่�จะได�รื่ับใน์อน์าคต เชน์ การื่ลัดดอกเบ�ยเงน์ก่�เพ่�อการื่เกษตรื่
่
่
ิ
่
่
่
�
็
การื่ปัรื่ับโครื่งสรื่างหน์�ให�กับเกษตรื่กรื่ เน์�องจากปััญหาหน์สน์แลัะการื่ชำรื่ะหน์�เปัน์ส่วน์สำคัญใน์การื่เรื่่งรื่อบ
่
่
�
ิ
การื่ปัลั่กผ่ลัผ่ลัิตที่างการื่เกษตรื่