Page 12 - TULP E-Newsletter Vol.7

12 จดหมายข่่าวอิิเล็็กทรอินิิกส์์ มหาวิทยาล็ัยธรรมศาส์ตร์ ศนิยล็าปาง
ู
์
ำ
TULP Counseling

เคร่ยดได้ คลายเปน
็

โดย
้
คุุณรุ�งกุานต์ รินสิงห์แกุวิ
นกุจิิตวิิทยา
ั

ควัามเคร่ยิ่ดค่ออะไร?
่
ิ
่
ิ
่
ความเครยดู หรอ ภาวะเครยดู เปน์ปฏิกี่ริยาตัอบสุน์องที่างร่างกี่ายแลัะจีตัใจีของบุคคลัตั่อสุถาน์กี่ารณ์หรอเหตักี่ารณ ์
็
ิ
ุ
่
่
่
่
ึ
่
่
ั
�
่
ที่�เกี่ิดูข�น์ ที่�ประเมิน์ว่าเป็น์ภัยคุกี่คาม ที่�งน์� บุคคลัอาจีประเมิน์สุถาน์กี่ารณ์ที่�ตัึงเครยดูว่าเป็น์ “ความที่าที่าย” หรอ
่
ิ
ุ
็
“ภัยคกี่คาม” กี่็เปน์ไดู โดูยถอเปน์ปฏิกี่ริยาตัอบสุน์องตัามธ์รรมชีาตัิ กี่ารตัอบสุน์องตั่อความเครยดูชี่วยให�ร่างกี่าย
็
่
�
ิ
�
เกี่ดูกี่ารเปลั่�ยน์แปลังน์ำไปสุู่พฤตักี่รรมที่่�ปรับเปลั่�ยน์ ที่ำให�เรารูจีกี่กี่ารปรับตััวแลัะรูสุกี่ตัน์ตััวเพ่�อหลั่กี่เลั่�ยงอน์ตัรายที่่�อาจี
ิ
ั
ั
่�
ิ
ึ
�
ิ
เกี่ดูขึน์ ตััวอย่างเชีน์
�
่
�
�
่
่�
ึ
ึ
เม่�อเรารูสุกี่เคร่ยดูกี่ับกี่ารสุอบ ร่างกี่ายของเราอาจีตัอบสุน์องตั่อความเคร่ยดูโดูยที่ำให�เรารูสุกี่ตัน์ตััว ไมค่อยง่วง สุามารถ
�
ึ
ั
็
�
น์�งอ่าน์หน์ังสุอสุอบไดู�น์าน์ขน์ อย่างไรกี่็ตัามความเครยดูอาจีกี่ลัายเปน์ปัญหาที่างสุุขภาพไดู หากี่เราเผู้ชีิญกี่ับความเครยดู
่
่
่
�
่
็
เปน์เวลัาน์าน์ ร่างกี่ายของเราอาจีตัอบสุน์องตั่อความเครยดูโดูยที่ำใหเราน์อน์ไม่หลัับ เกี่ิดูอากี่ารปวดูหัว ไม่สุามารถ
่
่
�
รวบรวมสุมาธ์ิ แลัะจีดูจี่อกี่ับกี่ารอ่าน์หน์ังสุอไดู รวมถึงมอารมณอ่อน์ไหวมากี่ขน์ แลัะอากี่ารที่างร่างกี่าย อารมณ์ ความคดู
ิ
์
ึ
�
ิ
ิ
แลัะพฤตักี่รรมอ่�น์ ๆ ตัามมา หากี่ปลั่อยให�เกี่ดูความเคร่ยดูที่่�มากี่เกี่น์ไปหร่อยาวน์าน์โดูยไมม่กี่ารผู้่อน์คลัายความเคร่ยดู
่
ิ
ิ
ิ
่
อาจีน์ำไปสุู่ปัญหาสุุขภาพจีตัไดู� เชีน์ ความวตักี่กี่ังวลัแลัะอากี่ารซีึมเศร�า
ุ
สาเหตขัองควัามเคร่ยิ่ด
ั
ั
ิ
็
ความเคร่ยดูไม่ไดู�เกี่ดูจีากี่สุาเหตัุใดูสุาเหตัุหน์ึ�ง ความเคร่ยดูเปน์ผู้ลัมาจีากี่หลัายปจีจีัยร่วมกี่น์ ไดู�แกี่่ 1.) สุภาพแวดูลั�อม
่
ั
2.) ลักี่ษณะของบุคคลัใน์กี่ารเผู้ชีิญกี่ับความเครยดู แลัะ 3.) ความสุามารถใน์กี่ารจีัดูกี่ารกี่ับความเครยดูที่�เกี่ิดูข�น์
ึ
่
่
ุ
ุ
่
ิ
ุ
่
โดูยความเครยดูม่สุาเหตัุ 3 ประกี่าร ดูังน์� 1.) สุาเหตัจีากี่จีตัใจี 2.) สุาเหตัจีากี่กี่ารเปลั�ยน์แปลังใน์ชี่วตั 3.) สุาเหตัจีากี่ความ
ิ
่
ิ
ั
ั
เจี็บป่วย ซีึ�งปจีจีัยเสุ่�ยงตั่อกี่ารเกี่ดูความเคร่ยดูม่ 5 ประกี่าร ค่อ 1.) กี่รรมพน์ธ์ุ์ 2.) อายุ ความเคร่ยดูเกี่ดูไดู�บ่อยใน์ชี่วง
ิ
่
ิ
็
รอยตั่อจีากี่เดูกี่ชี่วงวัยรุ่น์ วัยใกี่ลั�หมดูประจีำเดู่อน์ วัยสุูงอายุ 3.) กี่ารเปลั่�ยน์กี่ารดูำเน์น์ชี่วตั เชีน์ กี่ารเปลั่�ยน์สุถาน์ศกี่ษา
ิ
ึ
ิ
กี่ารเปลั่�ยน์งาน์ กี่ารเปลั่�ยน์หน์�าที่่�รับผู้ดูชีอบ 4.) กี่ารอยู่ใน์สุถาน์กี่ารณ์ที่่�ตั�องแข่งขน์ กี่ารตัั�งเป้าหมายสุูงที่่�ที่�าที่าย แลัะ
ั
ั
5.) สุภาพแวดูลั�อม ความแออดู ความวุ่น์วาย สุับสุน์ เสุ่ยงรบกี่วน์ ความสุกี่ปรกี่มลัภาวะ เปน์ตั�น์ (กี่รมสุุขภาพจีตั. 2564)
ิ
็
การจัดการควัามเคร่ยิ่ด
ั
ั
่
1. หม�นสังเกตควัามผิดปกติทุางร่างกายิ่ จิตใจ แลัะพฤติกรรมทุ่�เกิดจากควัามเคร่ยิ่ด ที่�งน์�อาจีใชีแบบประเมิน์แลัะ
�
วิเคราะห์ความเคร่ยดูดู�วยตัน์เองกี่็ไดู�
�
่
่
อากี่ารที่างร่างกี่าย ไดูแกี่่ ปวดูศรษะ ไมเกี่รน์ วิงเวยน์ หน์าม่ดู ม่าน์ตัาขยาย เหง่�อออกี่ กี่ลัามเน์�อหดูเกี่ร็ง
่
�
�
�
่
ิ
ปวดูเม�อยตัามร่างกี่าย เจี็บหน์าอกี่ หัวใจีเตั�น์แรงแลัะเร็ว หายใจีหอบถ� ความเครยดูสุะสุมอาจีที่ำใหเกี่ดูโรคหัวใจี
่
่
�
โรคหลัอดูเลัอดูสุมอง แผู้ลัใน์กี่ระเพาะอาหาร ที่องผู้กี่ ที่องเสุย โรคภมแพ หอบห่ดู เสุ�อมสุมรรถภาพที่างเพศ มะเร็ง เปน์ตัน์
่
็
่
�
ู
�
�
ิ
�
ู
่
่
ุ
ิ
่
ั
ุ
�
ิ
้
อากี่ารที่างจีิตัใจี ไดูแกี่่ วตักี่กี่ังวลั คดูฟูงซี่าน์ อารมณ์อ่อน์ไหว โกี่รธ์ง่าย โมโห ฉน์เฉยว เสุยความม�น์ใจี
�
�
่
ิ
่
�
�
ิ
�
หมดูความภาคภมิใจีใน์ตัน์เอง ที่อแที่ สุน์หวัง เบ�อหน์่าย ซีึมเศรา เหงา โดูดูเดู�ยว อาจีที่ำใหเกี่ดูโรคที่างประสุาที่ โรคที่างจีตัเวชี
ู
ิ
โรคความจีำเสุ่�อม โรคซีึมเศร�า โรควตักี่กี่ังวลั เปน์ตั�น์
็
ิ
�
�
�
่
อากี่ารที่างพฤตัิกี่รรม ไดูแกี่่ มอากี่ารเบ่�ออาหารหรอกี่ิน์อาหารมากี่ผู้ิดูปกี่ตัิ แยกี่ตััวเอง หน์่สุังคม กี่าวราว
่
�
�
่
่
่
ั
น์อน์ไม่หลับ ไมม่สุมาธ์จีดูจี่อ มอากี่ารดูึงผู้ม กี่ดูเลั็บ กี่ดูฟูน์ อาจีม่กี่ารสุูบบุหร ดูมสุุรา กี่ารใชีสุารเสุพตัิดู กี่ารพน์น์
ั
่
ั
ิ
ั
�
ั
ั
สุ่งผู้ลัตั่อกี่จีวตัรประจีำวน์บกี่พร่อง ประสุที่ธ์ิภาพใน์กี่ารที่ำงาน์ลัดูลัง
ิ
ั
ิ